CHSS Advice Line
No one should have to recover alone. We’re here to support you with our services, resources and health information.
Resources Hub
Download and order a range of resources to help you manage your condition.
Scotland’s Stories
Read the inspiring stories of the amazing people who are living life to the full with a long-term health condition.
Get free, confidential advice and support from our Advice Line practitioners. No question is too big or too small.
Advice Line
Every day people in Scotland are leaving hospital feeling scared and alone. But you can help us change this.
Fundraising Events
Join Scotland’s Fundraising Heroes by getting involved with one of our exciting events or challenges!
Visit our charity shops
Use our Store Finder to find your local shop or boutique and pop in to see us today.
You can make sure stroke survivors in Scotland like Tim get the support they need after returning home from hospital.
Donate
We are Scotland’s largest health charity working to help people with chest, heart and stroke conditions live life to the full.
Social Media – @chsscotland
Incredible impact
Find out about the incredible impact your support is having and the amazing things you’re helping to achieve.
Search our current job opportunities to find a new role that’s rewarding, exciting and allows you to make a real difference every day.
Work With Us
ਜੇ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਕੋਰੋਨਰੀ ਧਮਣੀਆਂ (ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਸਪਲਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ) ਤੰਗ ਜਾਂ ਬਲਾਕ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦਾ ਖੂਨ ਨਾ ਮਿਲਦਾ ਹੋਵੇ। ਇਹ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਰੂਪ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਰੀ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ (ਕਈ ਵਾਰ ਕੋਰੋਨਰੀ ਧਮਣੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਜਾਂ ਇਸਕੀਮਿਕ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕੋਰੋਨਰੀ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿੱਚ, ਐਥੇਰੋਮਾ ਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਚਰਬੀ ਯੁਕਤ ਪਦਾਰਥ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਕੋਰੋਨਰੀ ਧਮਣੀਆਂ ਦੀ ਕਿਨਾਰੀ ਵਿੱਚ ਜੰਮਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਧਮਣੀ ਤੰਗ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਭਾਵ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਘੱਟ ਖੂਨ ਵਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ (ਜੋ ਐਥੇਰੋਸਕਲੇਰੋਸਿਸ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ) ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਐਂਜਾਈਨਾ ਜਾਂ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਵਰਗੀਆਂ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਕੁਝ ਅਜਿਹੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹਨ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਰੋਨਰੀ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਜੋਖਮ ਵਿੱਚ ਪਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਾਬਤ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜੋਖਮ ਦੇ ਕਾਰਕ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
ਤੁਹਾਡੇ ਜੋਖਮ ਦੇ ਕਾਰਕ ਜਿੰਨੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਕੋਰੋਨਰੀ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋਣ ਦਾ ਤੁਹਾਡਾ ਜੋਖਮ ਵੀ ਓਨਾ ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ; ਜੋਖਮ ਸਿਰਫ਼ ਜੁੜਦੇ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਗੁਣਾ ਵੀ ਵਧਦੇ ਹਨ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਭਾਵੇਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜੋਖਮ ਦੇ ਇਹ ਖਾਸ ਕਾਰਕ ਨਾ ਵੀ ਹੋਣ, ਫਿਰ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਜੈਨੇਟਿਕ ਕਾਰਕ ਜਾਂ ਅਨੁਭਵ ਹੋਣ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਰੋਨਰੀ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ (coronary heart disease – CHD) ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹੋਣ।
ਜੇ ਤੁਹਾਡਾ ਕੋਈ ਸਕਾ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ CHD ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਤੁਹਾਡੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਕੋਈ ਵੀ ਸੰਭਵ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ‘ਤੇ ਕਾਰਡੀਓਵੈਸਕਿਉਲਰ ਖਤਰੇ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੁਲਾਂਕਣ ਜੋਖਮ ਦੇ ਕੋਈ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਕਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭੇਗਾ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਰਹਿਣ-ਸਹਿਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਅਤੇ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੀ ਸਮੁੱਚੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ CHD ਦੇ ਜੋਖਮ ‘ਤੇ ਬੜਾ ਵੱਡਾ ਅਸਰ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਗੈਰ-ਸਿਹਤਮੰਦ ਭੋਜਨਾਂ ਅਤੇ ਡ੍ਰਿੰਕਸ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਕਰ ਕੇ, ਜਾਂ ਇੱਕ ਰੁਟੀਨ ਬਣਾ ਕੇ ਅਤੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਕਸਰਤ ਕਰਨਾ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾ ਕੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
CHD ਦੇ ਆਪਣੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਣਾ ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ, ਪਰ ਬਹੁਤ ਅਸਰਦਾਰ ਪਹੁੰਚ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਅਜ਼ੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਅਤੇ ਪੁੱਛੋ ਕਿ ਕੀ ਉਹ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ – ਮਦਦ ਨਾਲ ਆਪਣੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਵਧੇਰੇ ਅਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ!
ਭਾਵੇਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ CHD ਹੈ, ਫਿਰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਰਹਿਣ-ਸਹਿਣ ਦੇ ਢੰਗ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੀ CHD ਘੱਟ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਜਾਂ ਸਟ੍ਰੋਕ ਵਰਗੀਆਂ ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਘੱਟ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਸਹਿਯੋਗ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਸਾਡੀ ਐਡਵਾਈਸ ਲਾਈਨ ਨੂੰ ਫ਼੍ਰੀਫ਼ੋਨ 0808 801 0899 ‘ਤੇ ਕਾਲ ਕਰੋ ਜਾਂ 66777 ‘ਤੇ NURSE ਟੈਕਸਟ ਭੇਜੋ। ਭਾਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਵਿਅਕਤੀ ਲੱਭ ਰਹੇ ਹੋ ਜੋ ਤੁਹਾਡੀ ਗੱਲ ਸੁਣ ਸਕਦਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਵਰਗੀ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭ ਰਹੇ ਹੋ, ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਬਿਹਤਰ, ਵਧੇਰੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
ਘਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਨਜਿੱਠਣਾ ਹੈ, ਤੰਦਰੁਸਤ ਕਿਵੇਂ ਰਹਿਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਘਟਾਉਣਾ ਹੈ, ਇਸ ਸਭ ਬਾਰੇ ਵਧੇਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਸਾਡੇ ਦਿਲ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਜਿਉਣ (Living with a Heart Condition) ਬਾਰੇ ਸੈਕਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਜਾਓ।
This page was last updated on November 29, 2023 and is under regular review. If you feel anything is missing or incorrect, please contact health.information@chss.org.uk to provide feedback.